14 września ruszył projekt Puste ramy, którego organizatorem jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego celem jest uświadomienie społeczeństwu skali utraconych podczas wojny dzieł sztuki.
„Organizowany wraz z muzeami z całej Polski projekt Puste ramy ma za zadanie przybliżyć i uwrażliwić społeczeństwo w kwestii strat dóbr kultury poniesionych przez państwo polskie w wyniku działań wojennych. Popularyzacja tej tematyki, szczególnie poprzez prezentację wizerunków utraconych obiektów, może przyczynić się do ich rozpoznania i odnalezienia – sprawić, by puste ramy i gabloty ponownie zapełniły się dziełami sztuki” – pisze o projekcie Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Piotr Gliński.
Podczas II wojny światowej Polsce zrabowano ponad pół miliona dóbr kultury. Tylko Muzeum Narodowe w Krakowie utraciło w tamtym okresie ponad tysiąc siedemset eksponatów. Po upływie 80 lat ich losów nadal nie znamy. Są one „zaginionym ogniwem naszej tożsamości” i kultury materialnej narodu, rodzajem „medium pamięci”. Dlatego bardzo ważne jest uświadomienie i wytłumaczenie społeczeństwu, w tym młodemu pokoleniu Polaków, tych skomplikowanych procesów na przykładach odzyskanych dzieł i przypomnienie najważniejszych z utraconych, ponieważ wtedy wzrośnie szansa na odnalezienie jeszcze wielu, z których najcenniejszy jest Portret młodzieńca Rafaela Santi.
W ramach projektu w oddziałach MNK pojawią się tabliczki dzieło odzyskane i dzieło utracone, które będą zwracać uwagę zwiedzających na obiekty, których brakuje na muzealnych ścianach. Przypomną również o eksponatach, które udało się odzyskać, takich jak Zima w małym miasteczku Maksymiliana Gierymskiego czy Cmentarz na Mont Martre w Paryżu Juliana Fałata. Od 14 września 2022 w Pałacu Książąt Czartoryskich, Gmachu Głównym i Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach można znaleźć oryginalne ramy, które symbolizują zaginione dzieła.
Do najbardziej dotkliwych strat wojennych MNK należy Portret młodzieńca Rafaela Santi. Innym cennym dziełem utraconym ze zbiorów muzealnych jest Walka karnawału z postem Pietera Bruegela Starszego.
oprac. KB
Więcej informacji znajduje się na stronie http://dzielautracone.gov.pl/.
