Nowoczesne muzeum to już nie tylko obiekt wyposażony w audioprzewodniki i inne urządzenia najnowszej generacji. Muzeum idące z duchem czasu to takie, które otwarte jest na szerokie grono odbiorców. To miejsce, które jest w stanie zapewnić odbiór sztuki wszystkim osobom — pełnosprawnym, ale i także z różnymi dysfunkcjami i niepełnosprawnościami. Profesjonalne rozwiązania są na wyciągnięcie ręki, a mimo wszystko nie są powszechne i spotykane na co dzień.
Osoby z niepełnosprawnościami tak jak osoby pełnosprawne chcą brać udział w wycieczkach z przewodnikiem, czy niezależnie i samodzielnie uczestniczyć w wydarzeniach kulturalnych i wystawach. Spotykają się z wieloma utrudnieniami, a niekiedy nawet wykluczeniami uniemożliwiającymi aktywne uczestnictwo w wielu wydarzeniach, czy też po prostu — zwykłe zwiedzanie ekspozycji.
Bycie niezależnym i korzystanie z rozwiązań umożliwiających np. samodzielne przejście po wystawie są szczególnie ważne dla osoby z niepełnosprawnościami. W instytucjach kulturalnych szczególnie ważne jest, aby wszyscy, niezależnie od poziomu sprawności mogli poruszać się po obiekcie i aby był on dostępny dla każdego.
Odpowiednio dopasowane audioprzewodniki
Coraz częściej w placówkach muzealnych można natknąć się na systemy audioguide oraz tourguide. Modeli audioprzewodników jest wiele, ale te odpowiednio dobrane i dostosowane do potrzeb mogą być wielkim ułatwieniem dla osób z różnych grup: z dysfunkcjami wzroku, dzieci i osób starszych, z niepełnosprawnościami, noszących aparaty słuchowe. Dzięki systemom audioguide wszystkie te osoby mogą samodzielnie, bez potrzeby asysty zwiedzać ekspozycję w muzeum, a dzięki systemom tourguide uczestniczyć np. w oprowadzaniu kuratorskim.
Powyższe urządzenia projektowane są już z myślą o potrzebach osób z różnymi niepełnosprawnościami. Wyposażone są w czytelne wyświetlacze o wysokim kontraście, a także w wypustki na klawiaturze lub obudowie, które ułatwiają osobom niewidomym i niedowidzącym obsługę systemu. Regulacja dźwięku i jego szeroki zakres są pomocne szczególnie osobom niedosłyszącym, które mogą ustawić głośność odbiornika według swoich indywidualnych preferencji i nie muszą martwić się, że nie usłyszą przewodnika lub odtwarzanej audycji. Urządzenia projektowane są w taki sposób, aby pewnie leżały w dłoni i mogły być obsługiwane przez osoby np. z niepełnosprawnością ruchową.
Audycje z urządzeń audioguide mogą uruchamiać się automatycznie, dzięki czemu osoby z różnymi niepełnosprawnościami będą mogły bez pomocy osób trzecich zwiedzić wystawę i odsłuchać przygotowane nagrania. Mogą one prowadzić zwiedzającego po obiekcie, dzięki czemu może płynnie przejść i zapoznać się ze wszystkimi eksponatami, które znajdują się w placówce.
Komfortowe i nowoczesne rozwiązania
Jednym z kolejnych rozwiązań mogących znacząco poprawić jakość wizyty już w samym obiekcie jest pętla indukcyjna. Jest to system wspomagania słuchu dla osób z niepełnosprawnością słuchu, które korzystają z aparatów słuchowych lub implantów. Dzięki pętli indukcyjnej pozbawiony szumów i zakłóceń dźwięk dociera prosto do ucha osoby niedosłyszącej. Pętla indukcyjna może być zamontowana w przestrzeni np. poprowadzona pod dywanem w sali muzealnej, a także może występować w formie smyczy zakładanej na szyję, podpinanej bezpośrednio do urządzenia tourguide lub audioguide.
Wiele z systemów tourguide posiada system HAC – Hearing Aid Compatibility, dzięki któremu osoby z niepełnosprawnością słuchu mogą odbierać dźwięki bez dodatkowego elementu, jakim jest wcześniej wspomniana naszyjna pętla indukcyjna.
Muzea otwarte na osoby z niepełnosprawnościami
Często osoby niewidome z założenia nie odwiedzają muzeów i nie zwiedzają wystaw. Z pomocą przychodzi audiodeskrypcja dla osób z niepełnosprawnością wzroku. Jest to forma przekazywania sztuki i opisywania tego, co dzieje się np. na sali. Dzięki mobilnym systemom, jakimi są systemy tourguide oraz audioguide osoby niewidome mogą w pełni uczestniczyć w organizowanych spotkaniach np. ze znanymi artystami lub jako uczestnik performance’ów.
Jak widać, istnieje szereg udogodnień oraz możliwości, aby osoby z niepełnosprawnościami mogły zwiedzić ekspozycję muzealną i brać udział w wydarzeniach organizowanych przez instytucje kulturalne. Systemy tourguide oraz audioguide mogą okazać się nieocenionym ułatwieniem i niekiedy jedyną możliwością, aby osoba z niepełnosprawnością ruchu, wzroku czy słuchu mogła niezależnie i samodzielnie brać udział w wielu aktywnościach, które jeszcze do niedawna były dostępne tylko dla osób pełnosprawnych.
