Na wrocławskim Rynku można oglądać wystawę poświęconą laureatom Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego, ustanowionej w 2004 r. przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Wydarzenie zapoczątkuje przygotowania do niedzielnej gali Nagrody, której tegorocznym laureatem jest b. Ambasador Ukrainy w Polsce Andrij Deszczycia.
Na wrocławskiej wystawie zaprezentowani zostali wszyscy dotychczasowi laureaci Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego. W sumie 19 wybitnych osób i instytucji, których działania wpłynęły na obalenie komunizmu, odzyskanie przez Polskę niepodległości, jak i kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego w Europie Środkowo-Wschodniej. Wśród nich są m.in.: Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier III RP, George H. W. Bush – 41. prezydent Stanów Zjednoczonych czy Zbigniew Brzeziński – doradca prezydenta Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego USA. Miasto chce w ten symboliczny sposób oddać hołd laureatom Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego.
– Jan Nowak-Jeziorański to wybitna postać, niezwykle mocno związana z Wrocławiem. To on zdecydował, że cała jego spuścizna znajduje się w naszym mieście, w Ossolineum. On też powołał do życia tę wrocławską nagrodę, której sylwetki laureatów prezentujemy na wrocławskim Rynku – mówi Marek Mutor, wicedyrektor wrocławskiego Ossolineum.
Wystawę, którą można oglądać na północnej pierzei Rynku, zainaugurowała przygotowania do niedzielnej uroczystości gali Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego, podczas której do grona laureatów oficjalnie dołączy byłyAmbasador Ukrainy w Polsce Andrij Deszczycia.
– Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego to wyraz uznania dla tych, którzy przyczyniają się do budowania silnych więzi między narodami i dążą do pokoju. Andrij Deszczycia to godny laureat Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego, który swoją postawą i działaniami wspiera polsko-ukraińską współpracę. Z kolei ta Nagroda to wyraz naszej solidarności z Ukrainą i jej walką o suwerenność. Andrij Deszczycia jest symbolem tej walki i naszej przyjaźni – komentuje decyzję kapituły Nagrody Jacek Sutryk, prezydent Wrocławia.
Uroczyste wręczenie Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego odbędzie się w niedzielę (4.06) o godz. 19.00 w ogrodach wrocławskiego Ossolineum. Z kolei na hasło: „Kurier z Warszawy” przez cały dzień (4.06) będzie można bezpłatnie zwiedzać Muzeum Pana Tadeusza, w tym ekspozycję związaną z Janem Nowakiem-Jeziorańskim. Wystawę z kolei można oglądać do 12 czerwca.
O Nagrodzie Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Nagroda Jana Nowaka-Jeziorańskiego wręczana jest co roku, we Wrocławiu, dla uhonorowania osób i instytucji, mających znaczący wkład w obalenie komunizmu, odzyskanie przez Polskę niepodległości oraz w kształtowanie społeczeństwa obywatelskiego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej. Ustanowiona została w 2004 roku przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Kolegium Europy Wschodniej, miasto Wrocław, Uniwersytet Wrocławski oraz Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
W skład kapituły Nagrody wchodzą: Jacek Sutryk (prezydent Wrocławia), dr Łukasz Kamiński (dyrektor Zakładu Narodowego im. Ossolińskich), dr Rafał Dutkiewicz (b. prezydent Wrocławia), Laurynas Vaiciunas (prezes Kolegium Europy Wschodniej), prof. Robert Olkiewicz (rektor Uniwersytetu Wrocławskiego), prof. Jerzy Zdrada (historyk) i Jan Malicki (historyk). Aż do śmierci członkiem kapituły był też Władysław Bartoszewski.
Dotychczasowymi laureatami Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego są między innymi:
- 2004 | Tadeusz Mazowiecki – pierwszy premier III RP (1989–1991)
- 2005 | George H. W. Bush – 41. prezydent Stanów Zjednoczonych (1989–1993)
- 2014 | Zbigniew Brzeziński – w latach 1977–1981 doradca prezydenta Cartera ds. bezpieczeństwa narodowego USA
- 2021 | Swietłana Cichanouska, Maryja Kalesnikawa i Wołha Kawalkowa – walczące o demokratyczne standardy na Białorusi
- 2022 | Międzynarodowe Stowarzyszenie Historyczno-Oświatowe, Dobroczynne i Obrony Praw Człowieka „Memoriał”
O laureacie nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego 2023
Andrij Deszczycia, urodzony 22 września 1965 roku w miejscowości Spasiw w obwodzie lwowskim, posiada bogate doświadczenie dyplomatyczne oraz wykształcenie w dziedzinie nauk politycznych. Swoją karierę rozpoczął jako sekretarz prasowy i pierwszy sekretarz Ambasady Ukrainy w Polsce (1996–1999). Przez lata pełnił różne funkcje w dyplomacji ukraińskiej, takie jak radca Ambasady Ukrainy w Finlandii czy Specjalny Przedstawiciel Przewodniczącego OBWE ds. uregulowania konfliktów.
Jego wkład w rozwój relacji polsko-ukraińskich, zaangażowanie w działania na rzecz pokoju oraz dążenie do dobra wspólnego zostały docenione przez kapitułę Nagrody Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Nagroda ta stanowi ważne wyróżnienie dla osób oraz instytucji, które przyczyniły się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz wzmocnienia współpracy w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.
tekst: Monika Dubec
