14 września o godz. 18:00 – o pierwszych badaczach Zagłady skupionych w CŻKH, miejscu, jakie w ich refleksji zajmowało zagadnienie oporu, jego koncepcjach, kontrowersjach, jakie temat ten wzbudzał rozmawiać będzie Igor Rakowski-Kłos z Ewą Koźmińską-Frejlak.
„Zbrojne powstanie kwietniowe w getcie warszawskim nie było wcale aktem improwizacji lub ostatecznej rozpaczy” – pisał Józef Kermisz, sekretarz Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, w akapicie otwierającym książkę o powstaniu w getcie warszawskim, wydaną w 1946 r. przez Komisję. I dalej: „Przygotowane starannie w przeciągu kilku miesięcy zrodziło się ze zrozumienia konieczności stawiania oporu mordercom milionowych mas ludności żydowskiej, konieczności walki «o godność człowieka w pohańbionym świecie» (Broniewski), było wynikiem świadomej i zdecydowanej woli walki z wrogiem ludzkości, z hitleryzmem i faszyzmem bez względu na szansę zwycięstwa”.
O pierwszych badaczach Zagłady skupionych w Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej, miejscu, jakie w ich refleksji zajmowało zagadnienie oporu, jego koncepcjach, kontrowersjach, jakie temat ten wzbudzał rozmawiać będzie Igor Rakowski-Kłos z Ewą Koźmińską-Frejlak.
Spotkanie odbędzie się na żywo w Żydowskim Instytucie Historycznym i nie będzie nagrywane.
_____
Igor Rakowski-Kłos – dziennikarz historyczny Gazety Wyborczej, redaktor magazynu „Ale Historia”. Autor książki Dzień przed. Czym żyliśmy 12 grudnia 1981. Sekretarz Nagrody Historycznej m.st. Warszawy im. Kazimierza Moczarskiego.
Ewa Koźmińska-Frejlak – socjolożka, absolwentka Szkoły Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN, pracowniczka Działu Naukowego ŻIH stypendystka Yad Vashem. Zajmuje się m.in. badaniem społecznej historii Żydów w Polsce po Zagładzie oraz wczesną historiografią Zagłady. Kieruje pracami Komitetu Redakcyjnego serii „Wydanie Krytyczne Prac Centralnej Żydowskiej Komisji Historycznej”. Publikuje artykuły m.in. w polsko- i anglojęzycznych tomach zbiorowych, roczniku „Zagłada Żydów. Studia i Materiały”, kwartalniku „Kultura i Społeczeństwo”, „Kwartalniku Historii Żydów”.
_____
Wydarzenie towarzyszy wystawie czasowej „Pomniki oporu. Sztuka wobec powstania w getcie warszawskim (1943-1956)”.
„Pomniki oporu” to największa i jak dotąd najbardziej zróżnicowana prezentacja sztuki o powstaniu w getcie warszawskim rozpięta między wojną a początkami odwilży (1943–1956). Wybrane przez kuratorów rzeźby, pomniki, plakaty, grafiki i zdjęcia przybliżają nie tylko wielowymiarowość tematu oraz jego ogromne znaczenie towarzyszące całym pokoleniom, ale także trudności i emocje bliskie ich twórcom.
Na wystawie prezentowany jest obszerny wybór prac plastycznych, również tych do tej pory nieznanych, między innymi wielkoformatowe socrealistyczne obrazy olejne, projekty plakatów rocznicowych z lat 1945-1948, a także rysunki, fotografie, rzeźby i dzieła metaloplastyczne z epoki. Zgromadzone na ekspozycji prace pochodzą w przeważającej mierze z unikatowych zbiorów ŻIH‑u. Ich wybór poprzedziła szczegółowa kwerenda przeprowadzona przez kuratorów. Wśród artystów, których prace będzie można zobaczyć warto wymienić m.in Tadeusza Kulisiewicza, Natana Rapoporta, Alinę Szapocznikow, Henryka Hechtkopfa, Tadeusza Gronowskiego, Ignacego Witza czy Bronisława Linke.
źródło: Żydowski Instytut Historyczny
