Na ulicach Muranowa można już wypatrywać wielkoformatowych nośników, na których zamiast reklam, znajdują się wysokiej jakości kopie cyfrowe zbiorów z kolekcji Żydowskiego Instytutu Historycznego im. Emanuela Ringelbluma. Są to m.in zdjęcia, dokumenty i historyczne pamiątki opowiadające o świecie, którego już nie ma, a o którym pamięć pielęgnuje ŻIH.
Na ekspozycję “Serce tamtego miasta. Kolekcja Żydowskiego Instytutu Historycznego” składa się piętnaście obiektów ze zbiorów Instytutu zaprezentowanych na plakatach z wykorzystaniem wysokiej jakości kopi cyfrowych. Integralną częścią wystawy plenerowej jest towarzyszący każdemu dziełu opis dostępny na stronie ŻIH (www.jhi.pl) – aby go przeczytać wystarczy zeskanować kod QR. Odkrywając historię obiektów można przekonać się, że są one nie tylko nośnikiem pamięci, ale także podstawą nowych interpretacji.
Do współpracy zaprosiliśmy artystki, pisarzy, dziennikarki, naukowczynie, ekspertki oraz ekspertów, którzy wybrali obiekty na wystawę i stworzyli autorskie impresje na ich temat – powstały nie tylko opisy, ale także reakcje artystyczne, a nawet utwór muzyczny. Ekspozycja ma bardzo duży ładunek emocjonalny: to osobiste historie, czego przykładem jest zdjęcie pradziadka opisywane przez kuratora ekspozycji.
Wszystkie nośniki łączą się w trasę spacerową po Śródmieściu i Muranowie. Plakaty tworzą mozaikę opowiadającą o dawnym świecie żydowskim, jednocześnie każdy z nich jest osobnym świadectwem losów związanych z nim osób i miejsc.
Nietypowy sposób prezentacji wynika z chęci podzielenia się efektami pracy przy digitalizacji i opracowaniu zbiorów w ramach Funduszy EOG. Pozwoliły one na udostępnienie ponad 2 tysięcy obiektów w dwóch repozytoriach cyfrowych ŻIH: Delet (www.delet.jhi.pl) oraz Centralnej Bibliotece Judaistycznej (www.cbj.jhi.pl ).
– Digitalizacja zapewnia pełne bezpieczeństwo zbiorów. Przewidujemy, że wszystkie nasze zbiory uda się w ten sposób zabezpieczyć do 2114 roku, choć tak naprawdę ten proces nigdy się nie kończy, bo wciąż pojawiają się nowe, dokładniejsze technologie. To proces angażujący wiele osób. Do opublikowania 1 rzeczy online potrzebne jest zaangażowanie nawet 15 osób! – mówi kurator wystawy, Krzysztof Czajka- Kalinowski, kierownik Działu IT oraz Digitalizacji Zbiorów w Żydowskim Instytucie Historycznym im. Emanuela Ringelbluma.
Żydowski Instytut Historyczny liczy sobie już ponad siedemdziesiąt pięć lat i jest najstarszą żydowską organizacją oraz jedną z najważniejszych na świecie placówek naukowo-badawczych zajmujących się dziejami Żydów od wieków zamieszkujących Polskę. Mieszczący się przy Placu Bankowym budynek Instytutu cudem przetrwał Zagładę i to w nim bije serce tamtego miasta, dawnej żydowskiej Warszawy, tworząc most pomiędzy teraz a kiedyś. Skarbem Instytutu są przechowywane tu zbiory: m.in: rękopisy, starodruki, książki, dzieła sztuki, fotografie czy obiekty codziennego użytku.
– Opieka nad zbiorami jest kluczową misją Instytutu, a ich opracowanie i dzielenie się nimi to jedno z naszych najważniejszych zadań. Wiele z nich to przedmioty jedyne w swoim rodzaju, które przypominają o wspaniałym świecie, który został utracony. Każdy przedmiot, każdy dokument czy nawet kartka papieru to oddzielna historia i ludzkie losy – mówi dyrektor ŻIH Monika Krawczyk. Wystawie towarzyszy szereg bezpłatnych wydarzeń towarzyszących: spacery, oprowadzania, spotkania oraz warsztaty. Ich program jest dostępny na stronie internetowej www.jhi.pl
“Serce tamtego miasta. Kolekcja Żydowskiego Instytutu Historycznego” 1-31.03.2024 r.
Dyrektor: Monika Krawczyk
Kurator: Krzysztof Czajka-Kalinowski
Kuratorka organizacyjna: Anna Dobrowolska-Balcerzak
Wsparcie koncepcyjne: Małgorzata Sołtysik, Marta Kapełuś, Ada Małczyńska
Identyfikacja wizualna i opracowanie graficzne: Lidia Zajdzińska
Redakcja: Magdalena Romanowska
Tłumaczenie: Natalia Kłopotek
Komunikacja: Aleksandra Galant, Anna Ekielska, Natasza Majewska
Wsparcie promocyjne: Aleksandra Przeździecka-Kujałowicz
Digitalizacja: Grzegorz Kwolek, Szymon Tłuszcz, Tytus Rojek
Współpraca: Agnieszka Jeż, Agnieszka Kajczyk, Agnieszka Mastalerz, Agnieszka Witkowska-Krych, Anna Kowalczyk, Beata Chomątowska, Jowita Michalska, Justyna Majewska, Karolina Sulej, Ola Bilińska, Piotr Paziński, Sylwia Chutnik
Podziękowania: Franciszek Bojańczyk, Urszula Antczak, Dariusz Lipowski, Marzena Mikos, Olga Pastewka, Włodzimierz Konefał
Organizator:
Żydowski Instytut Historyczny im. Emanuela Ringelbluma
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Patroni honorowi:
Ambasada Królestwa Norwegii w Warszawie, Prezydent m. st. Warszawy Rafał Trzaskowski
Partner:
Kawiarnia FORUM (u. Elektoralna 11 w Warszawie)
Patroni medialni:
Focus, MuzeOn.pl, Radio 357, Spotkania z Zabytkami
Finansowanie:
Digitalizacja, opracowanie i udostępnianie prezentowanych obiektów były realizowane w ramach programu „Żydowskie Dziedzictwo Kulturowe”.
Aleksandra Galant
