Przygotowana przez Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli wystawa „Gombrowicz. Ja Europejczyk” otwarta zostanie na Uniwersytecie Sorbona w Paryżu. W wernisażu wezmą udział miedzy innymi Rita Gombrowicz, wdowa po pisarzu oraz przedstawiciele Senatu RP.
Wernisaż odbędzie się we wtorek, 18 marca, o godzinie 12.00, w ramach „Tygodnia kultur środkowoeuropejskich” organizowanego na tej uczelni.
Ekspozycja „Gombrowicz. Ja. Europejczyk” została przygotowana przez Muzeum Witolda Gombrowicza, z inspiracji Rity Gombrowicz oraz Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Marszałek Senatu RP, w związku z obchodami Roku Gombrowiczowskiego. Autorami scenariusza są prof. Anna Spólna i Tomasz Tyczyński, koncepcję plastyczną przygotował Adam Orlewicz, ubiegłoroczny laureat konkursu DNA Paris Design Awards 2024.
Wystawa pokazuje relacje Gombrowicza z europejskością i polskością, dalekie od stereotypów, nieoczywiste i krytyczne. Autorzy przypominają, że pisarz był niepokornym prowokatorem i indywidualistą, a jego stosunek do narodu, społeczeństwa, tradycji czy polskości i europejskości ukształtowane zostały przez doświadczenia długiej emigracji.
Od września 2024 roku, z inicjatywy senator Ewy Mateckiej i Gabrieli Morawskiej-Staneckiej ekspozycja pokazywana była w Senacie RP, pod honorowym patronatem marszałek Małgorzaty Kidawy-Błońskiej. Potem gościła między innymi w Auditorium Maximum Uniwersytetu Warszawskiego oraz w Łodzi (dzięki współpracy z łódzkim Domem Literatury oraz Muzeum Książki Artystycznej). 18 marca wystawa pokazana zostanie w Paryżu, na Uniwersytecie Sorbona.
W wernisażu weźmie udział Rita Gombrowicz, wdowa po pisarzu, a także przedstawiciele senatu RP. Studenci Sorbony będą czytali fragmenty „Dziennika” oraz „Testamentu. Rozmów z Dominique de Roux” po polsku i po francusku.
Wystawa sfinansowana została ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, a pokazanie jej w Paryżu będzie możliwe dzięki wsparciu Samorządu Województwa Mazowieckiego w ramach zadania „Gombrorocznice 2025”.
Ekspozycja będzie prezentowana na paryskiej uczelni do 11 kwietnia, adres: Centre Universitaire Malesherbes, 108 boulevard Malesherbes, 75017 Paris. Osoby spoza Sorbony zainteresowane zwiedzaniem muszą wcześniej zapisać się, aby otrzymać bezpłatną wejściówkę na teren uczelni i zarazem wystawy. Zgłoszenie należy wysłać na adres: anna.olczak@sorbonne-universite.fr
Wystawa kontynuuje cykl wydarzeń rozpoczętych w ramach obchodzonego w 2024 Roku Gombrowicza, ustanowionego przez Senat RP w związku ze 120. rocznicą urodzin autora „Ferdydurke”.
Witold Gombrowicz to jeden z najwybitniejszych pisarzy polskich XX wieku. Jego książki przełożone zostały na 40 języków. Obok Sienkiewicza, Tokarczuk, Szymborskiej czy Lema jest jednym z najczęściej tłumaczonych polskich autorów; jest jednocześnie najczęściej wystawianym na świecie polskim dramatopisarzem. W 1967 roku Witold Gombrowicz otrzymał Międzynarodową Nagrodę Wydawców, Prix Formentor, nazywaną wówczas „małym Noblem”. Nazwisko Gombrowicza czterokrotnie – w latach 1966, 1967, 1968 oraz 1969 znalazło się na liście kandydatów do literackiej Nagrody Nobla. Jego twórczość, stawiając w centrum człowieka i jego relacje ze sobą, z innymi i ze światem, posługując się groteską, ironią, wpisuje się w najważniejsze poszukiwania i prądy dwudziestowiecznej myśli literackiej i filozoficznej.
Robert Utkowski
