Muzeum Gdańska udostępniło zwiedzającym nową wystawę czasową. W Domu Uphagena zaprezentowano kilkadziesiąt eksponatów wykonanych przez rodzinę Meyerów na przełomie XVIII-XIX wieku. Wyroby pochodzą z jednego z najciekawszych okresów w historii portowego miasta i mają wyraźne wpływy angielskie. Na sale wystawowe trafił także jeden z najświeższych nabytków muzeum.
– Dwóch gdańskich złotników z rodziny Meyerów, Carl Ludwig i jego syn Johann Ludwig, żyli i tworzyli w burzliwych czasach. Carl wychował się w zamożnym, tętniącym życiem mieście. Jego aktywność zawodowa przypadła na lata rozbiorów Polski i zagarnięcia Gdańska przez Prusy. Jego syn Johann Ludwig przeżył natomiast oblężenia miasta w czasie wojen napoleońskich, epidemie i głód, ale brał także udział tworzeniu podwalin I Wolnego Miasta Gdańska. Byli oni świadkami wprowadzenia szczepionki przeciwko ospie, pierwszego lotu balonu, otwarcia ogrodu botanicznego i Teatru Miejskiego – mówi dr Anna Frąckowska z Muzeum Gdańska, kuratorka wystawy. – Terminowali również w Anglii, skąd przynieśli do Gdańska nowe wzorce i trendy złotnicze. Przez niemal 60 lat działalności pozostawili po sobie ciekawy i liczny dorobek, dobrze oddający charakter złotnictwa gdańskiego na przełomie stuleci.
Na wystawie zaprezentowano ponad 60 przedmiotów z całej Polski, od Szczecina po Lublin. Wyroby złotnicze pochodzą z kolekcji muzealnych, w tym m.in. z Zamku Królewskiego na Wawelu i Muzeum Narodowego w Warszawie, kościelnych i prywatnych. Srebra sakralne i świeckie, naczynia stołowe i sztućce, wykonane w stylistyce od rokoka i klasycyzmu, ilustrują dawny styl życia i luksus zamożnego gdańskiego domu.
Po prawie 200 latach wracają do Gdańska
Kolekcja Muzeum Gdańska liczy blisko 70 tys. przedmiotów i stale się powiększa. Zbiór złotnictwa liczy w przybliżeniu prawie 500 pozycji, w tym również kompletów, a jego zawartość przybliża wydany w 2019 roku katalog „Złotnictwo od XVII do XX wieku”.
– Przygotowując wystawę chcieliśmy zaprezentować kunszt nieco zapomnianych dziś gdańskich złotników. W tym celu zwróciliśmy się do wielu instytucji, w tym także kościelnych, z prośbą o umożliwienie pokazania niemal wszystkich zachowanych wyrobów Meyerów w mieście, w którym powstały. Dla niektórych z przedmiotów to pierwsza wizyta w Gdańsku od ponad 200 lat, np. z Archikatedry w Lublinie pochodzi srebrna plakieta wotywna z motywem serca z końca XVIII wieku. Na wystawę trafiły też aplikacje na feretron z kościoła pw. Trójcy Świętej w Kościerzynie, z kolei z Wawelu i Muzeum Narodowego w Warszawie ciekawe naczynia stołowe – dodaje Anna Frąckowska. – Wśród przedmiotów znajduje się również najnowszy nabytek z kolekcji złotnictwa naszego Muzeum, który specjalnie pozyskaliśmy z myślą o jego zaprezentowaniu na wystawie czasowej. Mowa o srebrnym koszyczku na pieczywo z lat 90. XVIII wieku.
Przygotowana wystawa na charakter monograficzny. Poprzedziły ją długotrwałe kwerendy w muzeach, zasobach kościelnych, zbiorach prywatnych, na polskim i zachodnim rynku antykwarycznym oraz w archiwach i bibliotekach. W efekcie zwiedzający dowie się możliwie najwięcej o życiu i działalności rodu.
W ramach wystawy odbędą się spotkania studyjne dla historyków, historyków sztuki i konserwatorów oraz dla sympatyków historii Gdańska i osób poszukujących ciekawych form spędzania wolnego czasu
Wystawę „Meyerowie. Gdańscy złotnicy przełomu XVIII i XIX wieku” można zobaczyć w Domu Uphagena, oddziale Muzeum Gdańska, przy ul. Długiej 12 od 21 kwietnia do 1 października 2023 roku.
Meyerowie od złotniczej kuchni. Warsztaty, spotkania i konkurs
Sympatycy historii Gdańska będą mogli wziąć udział w wielu wydarzeniach towarzyszących wystawie. Pierwszych z nich jest konkurs na opowiadanie historyczne o objętości do 10.000 znaków osadzone w realiach Gdańska przełomu XVIII i XIX wieku, które będzie poświęcone tutejszemu złotnictwu i Meyerom. Najlepsze z opowiadań znajdzie się w katalogu elektronicznym wystawy, który będzie dostępny od czerwca na stronie internetowej Muzeum Gdańska. Zasady konkursu zostaną ogłoszone 8 maja 2023 roku.
W programie wydarzeń znajdują się również oprowadzania kuratorskie, wykłady, warsztaty haftu oraz warsztaty kulinarne. Oprowadzania kuratorskie będą się odbywać raz w miesiącu, w soboty o godzinie 11.00 (29 kwietnia, 6 maja, 3 czerwca, 1 lipca, 5 sierpnia oraz 2 i 30 września 2023 roku. Wstęp na oprowadzania jest odpłatny.
Meyerowie. Gdańscy złotnicy przełomu XVIII i XIX wieku
Wernisaż wystawy
Kiedy: 20 kwietnia 2023 (czwartek), godz. 18.00-19.00
Gdzie: Dom Uphagena, ul. Długa 12
Wstęp: wolny
Wystawa czasowa
Kiedy: 21 kwietnia – 1 października 2023
Gdzie: Dom Uphagena, ul. Długa 12
Godziny otwarcia i ceny biletów: muzeumgdansk.pl
Meyerowe. Oprowadzania kuratorskie
Kiedy: 04, 6.05, 3.06, 1.07, 5.08, 2.09, 30.09 2023 (soboty), godz. 11.00-12.00
Gdzie: Dom Uphagena, ul. Długa 12
Wstęp: odpłatny (w cenie biletu wstępu)
tekst: dr Andrzej Gierszewski