Główny Urząd Statystyczny opublikował raport dotyczący działalności muzeów w 2021 r. Wyniki wyraźnie wskazują, że mimo panującej w ubiegłym roku pandemii, do muzeów wrócili odwiedzający.
W 2021 roku działalność w Polsce prowadziło 939 muzeów i oddziałów muzealnych (rok wcześniej było ich 932). Zwiedziło je 25,3 mln osób. Muzea prezentowały 2,5 tys. wystaw stałych oraz zorganizowały 3,6 tys. wystaw czasowych w kraju (w tym 33 wystawy z zagranicy).
Właściciele
Zdecydowana większość spośród 939 muzeów i oddziałów muzealnych (70,5%) należy do sektora publicznego – najczęściej ich organizatorem są jednostki samorządu terytorialnego (85,2%). W ramach sektora prywatnego organizatorami muzeów najczęściej są osoby fizyczne (54,9% prywatnych muzeów).
Zwiedzający
W związku z trwającym w Polsce stanem epidemii, muzea w 2021 funkcjonowały w ograniczonym zakresie, ale i tak zwiedziło je o ponad 50% więcej osób, niż w roku 2020. Ogółem w muzealnych murach gościło 25,3 mln osób, w tym bezpłatnie 10,2 mln osób. Zorganizowane grupy młodzieży szkolnej stanowiły 8,0% ogółu zwiedzających (3,7% w 2020 r.). Największą popularnością wśród zwiedzających cieszyły się muzea prezentujące sztukę (63,3% ogółu zwiedzających), które odwiedziło 8,6 mln osób. Najwięcej muzeów i zwiedzających odnotowano w województwie mazowieckim – liczba zwiedzających na 1 000 ludności wyniosła tu 1 861 osób (w 2020 r. – 434 osoby).
Działalność w okresie pandemii
W 2021 r. 38,6% muzeów i oddziałów muzealnych z powodu COVID-19 ograniczyło działalność, tj. nie przygotowywało i nie udostępniało oferty kulturalnej dla odbiorców. Około 30% podmiotów wprowadziło ograniczenia w okresie od stycznia do maja, natomiast w kolejnych miesiącach roku ponad 90% muzeów i oddziałów muzealnych prowadziło działalność kulturalną bez ograniczeń. Część oferty była realizowana online: za pośrednictwem stron internetowych, portali społecznościowych oraz kanałów wideo udostępniono m.in. 502 wystawy, które obejrzało 1,2 mln osób. Muzea i oddziały muzealne zorganizowały i udostępniły online 7,2 tys. imprez, w których wzięło udział 3,9 mln osób.
Noc Muzeów
Przeważająca część muzeów zorganizowała w 2021 roku nieodpłatne zwiedzanie w ramach „Nocy Muzeów”. Z tej formy zwiedzania skorzystało ponad 160,5 tys. osób (w 2020 r. – 18,4 tys.). Najchętniej odwiedzane podczas „Nocy Muzeów” były muzea historyczne, które zwiedziło 80,3 tys. osób (w 2020 r. – 16,1 tys.).
Zbiory
Łączna liczba zbiorów muzealnych, według stanu na koniec 2021 r., wyniosła 20,1 mln sztuk. W porównaniu z 2020 r. liczba zbiorów muzealnych wzrosła o 3,8%. Dominowały muzealia z dziedziny archeologii (25,2%), natomiast najmniej liczną dziedzinę stanowiły eksponaty z dziedziny geologii i kartografii (po 0,2%). Największą liczbę zbiorów muzealnych zgromadziły muzea interdyscyplinarne (29,9% ogółu zbiorów muzealnych).
Wystawy i wydarzenia
Muzea zorganizowały w 2021 roku 2 529 wystaw stałych (w 2020 r. – 2 445) oraz 3 569 wystaw czasowych (w 2020 r. – 3 000), w tym 33 wystawy z zagranicy. W porównaniu z 2020 r. liczba wystaw czasowych wzrosła o 19,0%, a wystaw stałych – o 3,3%. Najwięcej wystaw czasowych (1,3 tys.) zorganizowały muzea historyczne.
Poza działalnością wystawienniczą w 2021 r. muzea zorganizowały również 75,6 tys. imprez, w których uczestniczyło 3 mln osób. Najczęściej organizowano lekcje muzealne – odbyło się ich 48,4 tys., a wzięło w nich udział 0,9 mln osób.