12 marca br. na Westerplatte odbyła się konferencja prasowa zorganizowana przez Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, w trakcie której zaprezentowane zostały tegoroczne plany związane z budową Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.
W konferencji wzięli udział: dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – dr Karol Nawrocki oraz kierownik Działu Archeologicznego MIIWŚ – Filip Kuczma. Rozmawiano zarówno o nadchodzących działaniach inwestycyjnych, jak też przewidzianych pracach archeologicznych i saperskich oraz badaniach geofizycznych. Pomimo kolejnego, trzeciego zamknięcia instytucji kultury dla zwiedzających, spowodowanego aktualną sytuacją epidemiologiczną, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku aktywnie działa, konsekwentnie realizując inwestycję budowy Muzeum Westerplatte i Wojny 1939.
Dzielimy się bardzo dobrą informacją, że cały proces inwestycyjny budowy Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 przebiega zgodnie z planem. Już niedługo będziemy mogli zobaczyć kolejne efekty tych działań. Wypełniamy także nasze kolejne zobowiązania. W 2017 r. zadeklarowaliśmy, że nie wyjdziemy, ale też nie damy się wypchnąć z półwyspu Westerplatte, dopóki nie będziemy mieć pełnej wiedzy, że każdy z naszych bohaterów i obrońców Rzeczpospolitej z września 1939 r. został odnaleziony. Na dziś takiej pewności nie mamy, a więc wracamy po swoich, wracamy po polskich bohaterów – rozpoczynamy VII etap badań archeologicznych
podkreślił dyrektor Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku dr Karol Nawrocki.
Celem tegorocznych badań archeologicznych jest potwierdzenie bądź wykluczenie obecności kolejnych pochówków na terenie przyległym do miejsca, gdzie jesienią 2019 r. muzealni archeolodzy odnaleźli mogiły dziewięciu polskich obrońców Westerplatte z września 1939 r. Dotychczas w tym miejscu badaniami objęto obszar o powierzchni 500 m2, natomiast w bieżącym roku pracami zostanie objęte kolejne 200 m2 powierzchni.
O nadchodzącym pracach opowiadał też Filip Kuczma, kierownik Działu Archeologicznego Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
Podczas tego etapu skoncentrujemy się na odkryciu i udokumentowaniu reliktów dwóch obiektów ważnych dla funkcjonowania i historii Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte, chodzi o Wartownię nr 5 – zniszczoną 2 września 1939 r., w której zginęło co najmniej sześciu polskich żołnierzy – oraz Willę Oficerską. Badania realizujemy, by wypracować koncepcję właściwego i trwałego zabezpieczenia reliktów tych budynków. Te relikty będą eksponowane w strefie wejścia na nowy Cmentarz Wojskowy Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte
mówił.
W lutym br. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku podpisało umowę pracownią NM Architekci z Warszawy, w ramach której zespół ten przygotuje dokumentację architektoniczno-urbanistyczną Cmentarza Wojskowego Żołnierzy Wojska Polskiego na Westerplatte. Projekt obejmuje realizację cmentarza wraz z uczytelnieniem reliktów Wartowni nr 5 i Willi Oficerskiej.
W najbliższych miesiącach prowadzone będą działania projektowe wraz z uzyskaniem niezbędnych uzgodnień, a także badania archeologiczne. Elementy wchodzące w skład aktualnego cmentarza zostaną zdemontowane oraz zdeponowane w magazynach Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, a także częściowo na terenie bazy archeologicznej na Westerplatte. Szczególną troską objęty zostanie historyczny krzyż, który zostanie oczyszczony i poddany konserwacji, a następnie – na czas trwania inwestycji – tymczasowo umiejscowiony w rejonie pobliskiego ciągu pieszego zmierzającego w stronę pomnika. Na zlecenie Muzeum specjalistyczna firma przeprowadzi prace ekshumacyjne, a spoczywające na Westerplatte szczątki mjr. Henryka Sucharskiego oraz kpr. Andrzeja Kowalczyka zostaną złożone tymczasowo w bazylice pw. św. Brygidy w Gdańsku. Tam spoczywać będą do czasu ich uroczystego pochowania na nowym cmentarzu, wraz z pozostałymi Obrońcami z września 1939 r., których szczątki zostały odnalezione jesienią 2019 r. na Westerplatte. Rozpoczęcie prac budowlanych zaplanowano na grudzień 2021 r. Realizacja cmentarza jest jednym z podstawowych działań w ramach I etapu inwestycji – budowy plenerowego Muzeum Westerplatte i Wojny 1939, stanowiącego Oddział Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
W ramach I etapu budowy Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 prowadzane są też działania zmierzające do udostępnienia zwiedzającym w IV kwartale 2022 r. historycznego budynku Elektrowni. Zgodnie z założeniami programowymi w obiekcie tym znajdować się będzie nowoczesna wystawa prezentująca m.in. najważniejsze zabytki archeologiczne odnalezione w trakcie kolejnych sezonów prac wykopaliskowych na Westerplatte. Do końca marca br. wyłoniona zostanie pracownia projektowa, która opracuje projekt modernizacji budynku Elektrowni wraz z aranżacją jej wnętrz oraz zagospodarowaniem terenu nieruchomości. Rozpoczęcie prac budowlanych planowane jest na grudzień 2021 r.
Pomnik historii – Pole bitwy na Westerplatte – będący przez lata miejscem walk, a następnie „poligonem” saperskim, skrywa nie tyko wiele artefaktów o znaczeniu historycznym, ale również liczne materiały niebezpieczne i wybuchowe pochodzenia wojskowego. Od 15 marca 2021 r. do 2. połowy kwietnia br., na zlecenie Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, saperzy Wojska Polskiego rozpoczną kolejny etap prac zmierzających do kompleksowego oczyszczanie terenu Westerplatte z materiałów wybuchowych i niebezpiecznych pochodzenia wojskowego. Prace te nie tylko zapewnią bezpieczeństwo zwiedzającym, ale też pozwolą na pozyskanie do zbiorów muzealnych wielu cennych zabytków związanych ze służbą polskich żołnierzy na Westerplatte.
W drugiej połowie marca br. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku rozpocznie również kompleksowe badania geofizyczne terenu dawnej Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte. Będą to pierwsze prowadzone wieloma metodami i na tak dużą skalę badania geofizyczne terenu Westerplatte. Pozwolą na uzyskanie w sposób bezinwazyjny szczegółowych informacji o położeniu i rozmiarach niewidocznych obecnie reliktów budynków znajdujących się niegdyś na Westerplatte, licznych lejów po bombach i pociskach artyleryjskich, które eksplodowały na terenie Składnicy w trakcie jej obrony, a także innych obiektów archeologicznych znajdujących się na półwyspie.
foto i tekst: Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
