24 marca obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. W tym roku Instytut Pileckiego przygotował z tej okazji wiele wydarzeń: warsztaty, otwarcie wystawy oraz symultaniczne składanie kwiatów w każdym miejscu, w którym upamiętnieni zostali „Zawołani po imieniu”.
Tegoroczne, oficjalne obchody przewidziane są na skalę ogólnopolską. Poprzedził je cykl warsztatów dla młodzieży szkolnej, odbywający się w warszawskim Domu bez Kantów. Towarzyszyło mu zwiedzania wystawy „Zawołani po imieniu” dzięki czemu młodzież miała szanse poznać dramatyczne losy Polaków, którzy w czasie okupacji zostali zamordowani przez Niemców za pomoc Żydom.
W przededniu głównych obchodów – 23 marca, o godz. 18.00, w przestrzeni wystawienniczej Domu bez Kantów, Instytut Pileckiego zorganizował debatę „Odwaga i miłosierdzie. Jak myśleć i mówić dziś o bohaterstwie w czasach Zagłady.”
Goście: Monika Krawczyk (dyrektor ŻIH), dr Dariusz Karłowicz (Teologia Polityczna), Michał Senk (dyrektor Centrum Myśli Jana Pawła II), Kamila Sachnowska (Instytut Pileckiego), prowadzenie: dr Mateusz Werner (Instytut Pileckiego)
Debata podejmie próbę zmierzenia się z tematami: Dlaczego mówienie o Polakach ratujących Żydów jest dzisiaj takie trudne? Jakie trudności trzeba pokonać, by w pełni zrozumieć sytuację, w której znajdowali się wówczas ludzie podejmujący decyzję o udzieleniu pomocy? Dlaczego jednak warto podjąć wysiłek refleksji nad tym fenomenem? Jakiego języka powinniśmy używać opisując emocje i przemyślenia związane z odkrywaniem tragicznej przeszłości?
Wstęp na to wydarzenie jest wolny, nie wymaga akredytacji ani wcześniejszej rezerwacji miejsca.
Główne uroczystości odbędą się jak co roku 24 marca.
Warszawskie obchody rozpoczną się o godz. 11.15 złożeniem kwiatów przy Skwerze Rodziny Wolskich, w miejscu, gdzie Polacy: Mieczysław Wolski i jego siostrzeniec Janusz zostali zamordowani przez Niemców za udzielenie schronienia Żydom.
W samo południe, we wszystkich trzydziestu miejscach na terenie Polski, w których staraniami Instytutu Pileckiego upamiętnieni zostali „Zawołani po imieniu”, w obecności liczne zebranej społeczności lokalnej i lokalnych inicjatyw społecznych, przedstawiciele samorządów złożą kwiaty i oddadzą cześć zamordowanym przez Niemców ofiarom.
Tego dnia również o godz. 12.00 w Domu bez Kantów zostanie otwarta wystawa, podczas której rodzina państwa Kazaków z Brzózy Królewskiej przekaże Instytutowi Pileckiego medal i dyplom Sprawiedliwego wśród Narodów, którym Yad Vashem uhonorował ich przodków. Wezmą w nim udział przedstawiciele najwyższych władz państwowych, MKiDN, episkopatu, ambasady Izraela, a także członkowie zespołu parlamentarnego ds. Zawołanych po imieniu i sejmowej Komisji Kultury.
O godz. 14.00 rodziny „Zawołanych po imieniu” zaproszone są na zwiedzanie Pałacu Prezydenckiego.
W warszawskim kościele Sióstr Wizytek o godzinie 17.00 celebrowana będzie uroczysta msza święta w intencji „Zawołanych po imieniu”, na którą zapraszamy każdego, kto chciałby pomodlić się za ich dusze.
O programie „Zawołani po imieniu” – poświęcony jest osobom narodowości polskiej zamordowanym za pomoc Żydom w czasie okupacji niemieckiej. Pamięć o tych, którzy wykazali się heroizmem w obliczu niemieckiego terroru, jest pielęgnowana we wspomnieniach rodzin, często jednak historie te nie są znane ogółowi społeczeństwa. Program powstał z potrzeby zaznaczenia w przestrzeni publicznej miejsc związanych z pomordowanymi. Instytut Pileckiego podejmuje starania, aby te lokalne doświadczenia stały się częścią powszechnej świadomości historycznej.