W 2024 roku mija 300 lat od powstania jednego z najcenniejszych zabytków w zbiorach Muzeum Gdańska, czyli kabinetu Johanna Georga Zernebacha. Z okazji jubileuszu w Muzeum Bursztynu będzie można podziwiać dziesięć małych dzieł sztuki – zabytkowych kabinetów, wykonanych z bursztynu i innych materiałów. Wystawa potrwa do 29 września. We wrześniu odbędą się oprowadzania oraz wykłady.
– Wystawa czasowa „Kabinety” to inicjatywa, która ma podkreślić znaczenie gdańskiej kolekcji bursztynowych dzieł sztuki i naszego miasta, jako Światowej Stolicy Bursztynu. Szczególną okazją ku temu jest 300-lecie powstania jednego z naszych najcenniejszych eksponatów, czyli bursztynowego kabinetu Joanna Georga Zernebacha – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Kabinety to niezwykłe przedmioty. W swojej formie i funkcji łączą historię, sztukę i rzemiosło. Przedmioty te miały przeważnie charakter luksusowy i były sprzedawane elitom dawnej Europy. Do 29 września będzie można zobaczyć najcenniejsze z nich, zarówno z kolekcji Muzeum Gdańska, londyńskiego Victoria & Albert Museum oraz prywatnych kolekcjonerów z całej Europy.
Na wystawie zostaną zaprezentowane dwa bursztynowe kabinety. Pierwszym jest jubilat autorstwa Johanna Georga Zernebacha z kolekcji Muzeum Bursztynu. Obok niego zwiedzający będą mogli podziwiać drugi, specjalnie wypożyczony z Muzeum Wiktorii i Alberta. Jego autor pozostaje wciąż nieznany, ale w opinii specjalistów zbieżność niektórych elementów wskazuje na to, że autorem jest również Johann. Opinię na ten temat będą mogli wydać sami zwiedzający poprzez oddanie głosu. Dzieci z kolei do dyspozycji będą miały „kabinetowe” puzzle, które z okazji wystawy przygotowała firma Trefl S.A.
Obok dwóch bursztynowych arcydzieł będzie można zobaczyć osiem kabinetów wykonanych z innych materiałów, pochodzących z prywatnych kolekcji, wypożyczonej dzięki pomocy monachijskiej Kunstkammer Georg Laue.
Patronat honorowy nad wystawą czasową objęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Patronem medialnym jest znany branżowy kwartalnik oraz portal internetowy Spotkania z zabytkami.
Czym są kabinety?
W dużym uproszczeniu kabinetem nazywa się rodzaj mebla z szufladkami do przechowywania dokumentów, klejnotów, pieniędzy czy kolekcji, ale sama nazwa pochodzi od francuskiego „cabinet”, oznaczającego pokój kolekcjonerski lub kolekcję. W XVI i XVII wieku były to meble najwyższego kunsztu, wykonywane z najcenniejszych materiałów i często używane jako prezenty dyplomatyczne.
– Kabinet Zernebacha to unikatowy zabytek, który niesie ze sobą niezwykłą historię. Sygnatury twórców na bursztynowych wyrobach są rzadkością, a w tym przypadku mamy do czynienia z własnoręcznym podpisem artysty, ukrytym dyskretnie we wnętrzu zwieńczenia kabinetu – mówi Renata Adamowicz z Muzeum Gdańska, kierowniczka Muzeum Bursztynu. – Napis wykonany czarnym tuszem na drewnianych ściankach konstrukcji: „Danzig / D.28 Julius Ao 1724 / Johan George Zernebach”, jednoznacznie wskazuje na miejsce i datę powstania oraz autora dzieła.
Kabinety wykonywano nie tylko z bursztynu. Dzięki pomocy kolekcjonera Georga Laue na wystawie czasowej zaprezentowane zostaną również arcydzieła nieznane dotąd publiczności w Polsce. Najstarsze z prezentowanych dzieł zostało wykonane w 1560 roku w Norymberdze.
Kim był bursztynnik, który sygnował swoje dzieła?
Johann Georg Zernebach / Zarrenbach był mistrzem gdańskiego cechu bursztynników, o którego aktywności zawodowej wiemy mniej więcej tyle, że przypadła na lata 20. XVIII wieku. Jest też jednym z nielicznych gdańskich bursztynników z okresu sprzed XIX w., znanych z sygnowanych dzieł.
O życiu gdańskiego mistrza i bursztynnika opowie dr Jacek Bielak w trakcie wykładu ,,Johann Georg Zernebach i bursztynnictwo w Gdańsku w jego czasach”. Spotkanie odbędzie się w czwartek, 26 września 2024 roku, o godz. 17.00 w Sali Edukacyjnej Muzeum Bursztynu. Wstęp na spotkanie jest wolny.
Oprowadzania kuratorskie po wystawie czasowej odbędą się w soboty: 7, 20 i 28 września 2024 roku o godz. 12.00. Wstęp na nie jest odpłatny, w cenie biletu wstępu do Muzeum Bursztynu.
Kabinety. Wystawa z okazji 300-lecia powstania kabinetu Johanna Georga Zernebacha
- Termin: 29 czerwca (sobota) – 29 września 2024 (niedziela)
- Gdzie: Muzeum Bursztynu, ul. Wielkie Młyny 16, 80-849 Gdańsk
- Godziny otwarcia i ceny biletów: muzeumgdansk.pl
- Lipiec-Sierpień 2024: codziennie w godz. 10.00-20.00; poniedziałki 12.00-20.00; kasa biletowa jest czynna do 19.00
- Wrzesień 2024: codziennie w godz. 10.00-18.00, poniedziałki 12.00-18.00, kasa biletowa jest czynna do 17.00
Wernisaż wystawy
- Termin: 28 czerwca (piątek), godz. 12:00
- Gdzie: Muzeum Bursztynu, poziom „0”, ul. Wielkie Młyny 16
- Wstęp: wolny
Akademia Bursztynu: Johann Georg Zernebach i bursztynnictwo w Gdańsku w jego czasach
- Termin: 26 września (czwartek), godz. 17:00-18.00
- Gdzie: Muzeum Bursztynu, Sala Edukacyjna, ul. Wielkie Młyny 16
- Wstęp: wolny
- Wejście: od strony Domu Młynarza, ul. Na Piaskach
Oprowadzania kuratorskie
- Termin: 7, 20 i 28 września (soboty), godz. 12:00
- Gdzie: Muzeum Bursztynu, poziom „0”, ul. Wielkie Młyny 16
- Wstęp: muzeumgdansk.pl (35 zł normalny, 25 zł ulgowy)
Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska
