W zakończonym II etapie konkursu „Mocarze Sztuki” internauci wybrali pięć najciekawszych zabytków z całej Polski, których renowację dofinansuje Fundacja Most the Most. Na liście znajduje się Złota Madonna ze zbiorów Muzeum Gdańska.
– Jesteśmy niezwykle wdzięczni wszystkim uczestnikom II etapu konkursu Mocarze Sztuki, dzięki któremu zabytek ze naszego Muzeum otrzyma wsparcie finansowe na prace konserwatorskie. Szczególne podziękowania, w imieniu zespołu pracowników Muzeum Gdańska, kieruję do gdańszczanek i gdańszczan, którzy swój głos oddali na Złotą Madonnę – mówi Waldemar Ossowski, dyrektor Muzeum Gdańska. – Specjalistyczne prace konserwatorskie i renowatorskie średniowiecznej rzeźby rozpoczną się latem. Efekt zaprezentujemy w najbliższym możliwym terminie.
W II odsłonie konkursu wzięło udział 2816 osób. Każdy internauta mógł wskazać maksymalnie pięć z dziesięciu obiektów wskazanych przez ekspertów Fundacji.
Historia średniowiecznej figury z Ratusza Głównego Miasta
Matka Boska z Dzieciątkiem, rzeźba pełnoplastyczna wykonana w drewnie lipowym, ze względu na liczne polichromie nazywana jest także Złotą Madonną. Została wykonana około 1430 roku w Gdańsku przez nieznanego autora. W podstawie znajduje się kilka otworów, które służyły do osadzania figury w niszy przy Bramie Korkarzy, na zewnątrz Bazyliki Mariackiej. Okoliczności przeniesienia figury z kościoła do zewnętrznej niszy nie są znane.
W 1939 roku figura powróciła do wnętrza Bazyliki Mariackiej, przetrwała okres wojny, a w 1944 lub 1945 roku umieszczono ją w jednej z licznych składnic ewakuacyjnych. Po wojnie znajdowała się w rękach prywatnych. Próby odzyskania dzieła na drodze prawnej nie przyniosły rezultatu. 7 kwietnia 2004 roku Złota Madonna została zakupiona na publicznej aukcji przez Miasto Gdańsk, obiekt przekazano do Muzeum Gdańska. Obecnie miejscem eksponowania figury jest tzw. „Mały Krzysztof”, sala w Ratuszu Głównego Miasta.
Pierwotnie rzeźba pokryta była w całości polichromią oraz złoceniami. Prawdopodobną przyczyną utraty 50-60% kolorów oraz liczne ubytki jest jej pierwotne miejsce eksponowania zabytku przez około 400 lat. Madonna znajdowała się na zewnętrznej, południowej elewacji kościoła Mariackiego.
O konkursie „Mocarze Sztuki” i fundacji Most the Most
Fundacja Most the Most jest organizacją non-profit powołaną przez Bank Gospodarstwa Krajowego, by współrealizować misję banku jaką jest wsparcie zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego Polski. Angażuje się ona w działania w obszarze związanym z kulturą. Misją Fundacji jest budowanie kapitału społecznego poprzez wspieranie kultury, twórców i międzypokoleniowej współpracy oraz wspieraniu projektów, w których tworzenie i realizację włączona jest społeczność lokalna.
Konkurs Mocarze Sztuki adresowany jest do muzeów z całej Polski, które zostały poproszone o wskazanie eksponatów wymagających przeprowadzenia prac konserwatorskich. Na podstawie rekomendacji ekspertów i decyzji Komisji Konkursowej, w pierwszym etapie wybrano dziesięć muzealiów, które przeszły do następnego etapu.
Muzealia wyróżnione w II etapie, które otrzymają wsparcie to:
- Rzeźba Madonny z Dzieciątkiem, ok. 1430 r. – Muzeum Gdańska
- Kwatera Ołtarza Szafiastego, ok. 1500 r. – Muzeum Okręgowe w Toruniu
- Kilim ze znakami Kół Naukowych i Związków Studentów Politechniki Lwowskiej – Muzeum Kresów w Lubaczowie
- Biblia, Inkunabuł, druk zwarty – Muzeum Warszawy
- Jaworowskie Skrzynie Wianne, przełom XIX i XX w. oraz lata 20-te – 30-te XX w. – Muzeum Kresów w Lubaczowie
Andrzej Gierszewski
Muzeum Gdańska