poniedziałek, 15 września, 2025

Bez mistrza, bez pana

Trzydzieści filmów o kobietach stworzonych przez kobiety, bogactwo tematyczne i szeroka reprezentacja artystek z kilku kontynentów. Wystawa Bez mistrza, bez pana. Ruchomy obraz i feministyczne tworzenie światów otworzy się w piątek 12 maja 2023 roku w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie.

Kiedy latem zeszłego roku kuratorki Hila Peleg i Erika Balsom otworzyły wystawę No Master Territories. Feminist Worldmaking and the Moving Image w bodaj najważniejszej berlińskiej galerii prezentującej sztukę współczesną, Haus der Kulturen der Welt. Nie minął rok, a jej warszawską odsłonę zobaczymy w Muzeum nad Wisłą. Opiekunką ekspozycji ze strony MSN-u jest Magda Lipska.

Jak mówi jedna z kuratorek, Hila Peleg: „Bez mistrza, bez pana. Ruchomy obraz i feministyczne tworzenie światów to wystawa, która prezentuje filmy o kobietach tworzone przez kobiety. Publiczność zobaczy także fotografie i dokumenty towarzyszące prezentowanym filmom”.

Erika Balsom dodaje: „Wybrane prace mają podkreślić różnorodność i obfitość tej sfery praktyki filmowej. Wystawa nie jest podzielona na odrębne sekcje – widzowie nie mają z góry ustalonej trasy, którą powinni podążać, są swobodnie prowadzeni przez różnorodne tematycznie prace”.

Wystawa Bez mistrza, bez pana. Ruchomy obraz i feministyczne tworzenie światów zaprezentuje filmy powstałe głównie w latach 70., 80. i 90. To różnorodne stylistycznie prace, których wspólnym mianownikiem jest przynależność do gatunku non-fiction – filmu niefabularnego, który obejmuje zarówno dokumenty, jak i film eksperymentalny, sztukę wideo, film edukacyjny, a także docu-fiction (film dokumentalny z elementami fikcji). Zazwyczaj do ich

tworzenia używano zupełnie innych metod produkcji niż tych stosowanych w przemyśle filmowym, stawiając nacisk na pracę kolektywną czy eksperymentalne formaty.

Jaki motyw spaja filmy wybrane na wystawę w MSN-ie? To twórcze poszukiwanie nowego języka wizualnego, który mógłby oddać różne doświadczenia i przekroczyć dotychczasowy sposób przedstawiania kobiet, zazwyczaj podporządkowany męskiemu spojrzeniu i męskiej przyjemności. Jak wskazuje Gundula Schulze, bohaterka prezentowanego na wystawie filmu Helke Misselwitz Aktfotografie, dla którego punktem wyjścia był wydany w 1978 roku poradnik dla fotografów-amatorów dotyczący kobiecych aktów: „Obraz kobiecego piękna tworzony dla publiczności nie jest prawdziwy. Jest to iluzja. A kobieta, która go współtworzy, jest na nim oddana, nie ma z nim nic wspólnego, bo jej codzienność (…) jest tak naprawdę zupełnie inna”.

Symboliczną matronką wystawy jest Trinh T. Minh-ha – pochodząca z Wietnamu reżyserka, pisarka i teoretyczka kina. To ze zbioru jej esejów zapożyczony został angielski tytuł wystawy No Master Territories, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „terytoria bez pana/mistrza”. Fraza ta przywołuje obraz pana i niewolnika, odnosząc tematykę wystawy do kolonialnego wyzysku i niewolnictwa. Wybrzmiewa w nim również sposób widzenia świata, który jest wolny od podziału na osobne konkurujące ze sobą terytoria. Trinh T. Minh-ha odrzuca „mistrza” – wszechwiedzący autorytet – który zdominował powojenny świat kina, by oddać pole twórczości inspirowanej kobiecym aktywizmem, często kolektywnej, powstałej we wzajemnej współpracy.

Wystawa nie dąży tworzenia historii kina kobiet w miejsce historii kina mężczyzn. Siłą napędową prezentowanych na niej praktyk artystycznych jest marzenie o radykalnej przemianie i odrzucenie autorytetu przyjętych norm. Zobaczymy na niej prace twórczyń, które traktują obrazy tworzone za pomocą kamery nie tylko jako sposób wchodzenia w relację ze światem, ale także narzędzie do jego przekształcania.

Wernisaż Bez mistrza, bez pana. Ruchomy obraz i feministyczne tworzenie światów odbędzie się w Muzeum nad Wisłą w piątek 12 maja, wystawa potrwa do 16 lipca. Partnerem ekspozycji jest Festiwal Filmowy Millennium Docs Against Gravity. W stołecznej Kinotece od 12 do 21 maja w ramach 20. edycji festiwalu w sekcji „Bez mistrza, bez pana” będzie można oglądać pokazy towarzyszące wystawie.

Artystki: Peggy Ahwesh; Helena Amiradżibi-Stawińska; Marjorie Beaucage i Rebecca Belmore; Ann Carney i Barbara Phillips; Gardi Deppe, Barbara Kasper, Brigitte Krause, Ingrid Oppermann i Tamara Wyss; Maya Deren; Katherine Dunham; Sara Gómez; Grupo Chaski (María Barea, Fernando Barreto, Fernando Espinoza, Stefan Kaspar, Alejandro Legaspi); Krystyna Gryczełowska; Gwendolyn; Ana Victoria Jiménez; Barbara Hammer; Mona Hatoum; Sandra

Lahire; Robin Laurie i Margot Nash; Nalini Malani; Barbara McCullough; Helke Misselwitz; Tracey Moffatt; Zora Neale Hurston; Gunvor Nelson i Dorothy Wiley; Newsreel (Bev Grant i Karen Mitnick Liptak); Han Ok-hee; Paper Tiger Television (Nicole Cousino, Sarah Lewison, Julie Wyman); Letícia Parente; Alice Anne Parker (Severson); Claudia Schillinger; Gundula Schulze Eldowy; Delphine Seyrig; Esfir Shub; Milica Tomić; Agnès Varda; Joyce Wieland

Kuratorki: Erika Balsom, Hila Peleg

Opiekunka ze strony Muzeum: Magda Lipska

Pierwsza edycja wystawy pod tytułem No Master Territories. Feminist Worldmaking and the Moving Image odbyła się w Haus der Kulturen der Welt w Berlinie od 19 czerwca do 28 sierpnia 2022 roku.

Bez mistrza, bez pana. Ruchomy obraz i feministyczne tworzenie światów Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Wybrzeże Kościuszkowskie 22 12.05–16.07.2023 otwarcie wystawy: 12.05.2023, godz. 18.00 godziny otwarcia: wtorek-piątek 12.00-20.00 sobota 11.00-20.00 niedziela 11.00-18.00 Więcej o wystawie: artmuseum.pl

Źródło: Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Proszę wpisać swój komentarz!
Proszę podać swoje imię tutaj

Pod naszym patronatem

Wystawa „Podzespoły czyli wnętrze Star...

Muzeum Przyrody i Techniki im. Jana Pazdura w Starachowicach zaprasza na wernis...

XIII Festiwal Blues pod Piecem

30 sierpnia 2025 r. o godz. 19.00 w Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach...

150 LAT MUZEALNICTWA ROLNICZEGO NA ZIE...

W 2025 roku przypada 150. rocznica pojawienia się idei muzealnictwa rolniczego ...

XI.Legenda STARa

11.LegendA STARa, to zlot pojazdów  zabytkowych organizowany przez Powiat ...

XIII Festiwal Blues pod Piecem

30 sierpnia 2025 r. o godz. 19.00 – Muzeum Przyrody i Techniki w Starachowicach...