Prezentacja obrazów Magdaleny Miłoś w sali Senatorskiej Zamku Królewskiego na Wawelu.
Interwencja artystyczna prezentuje pięć prac z najnowszego cyklu Magdaleny Miłoś „Hymn o miłości”, nad którym artystka pracowała ponad dwa lata. Pomysł, a nawet osobista potrzeba realizacji wielkoformatowego cyklu o faunie i florze w rzadkiej technice tempery, premierowo pokazanego w Biurze Wystaw Artystycznych w Tarnowie, powstał po obejrzeniu, a raczej przeżyciu przez artystkę wawelskiej wystawy „Wszystkie arrasy króla. Powroty 2021–1961–1921”. Pomimo kojącej siły materii, pięknych kolorów oraz form przejmujące było dla niej odkrycie bolesnej prawdy, że życie jest nieustanną walką, a obok bujnej przyrody, różnorodności, płodności i piękna istnieje śmierć – „piramida życia”, nowe rodzi się na obumarłym. Od czasów prastarego lasu aż do dziś – pomimo rozwoju kultury, cywilizacji, wynalazków, odkryć i osiągnięć – bezwzględnie działa prawo natury. Na arrasach jeleń, baranek, wąż, ptaki czy zwierzęta mitologiczne oraz ich wzajemne relacje tworzą napięcia i rozwijają narracje. Kompozycje piętrzą się i dynamizują wertykalnie. Połyskujące tkaniny są piękne, lecz pod powierzchnią – ukazującą obfitość i afirmację życia – toczy się walka i do głosu dochodzi nieuchronność śmierci, pojawiają się kontrasty i napięcia. Zmysłowa warstwa przynosi jednak ulgę, ponieważ zmiękcza i tuszuje skażony świat. Obiecuje pełne poznanie i zapowiada możliwość istnienia doskonałej harmonii.
„Sięgam po arras przedstawiający naturę ożywioną – przyrodę. Przez werdiury oglądam świat. Konwencja drogocennych, dekoracyjnych tkanin stanowi dla mnie dodatkowy filtr w interpretowaniu otaczającej rzeczywistości, który czyni ją bardziej przyswajalną, znośną. Nawiązanie do wartościowych tkanin, ich zmysłowości i porywającego piękna daje mi nadzieję. Ciekawi mnie patrzenie przez ten ozdobny, stary obraz” – dopowiada malarka.
Artystka pracuje podobnie jak w dawnych manufakturach – powielając na kolejnych obrazach ulubione motywy roślinne i układy zwierzęce. Interesują ją wieloznaczność i wielowarstwowość, metafory, archetypy i symbole. Malarka mieszka obok lasu i rzeki. Przez łąkę obok jej domu codziennie przechodzą sarny i jelenie, zające. Okoliczne ptaki wiją gniazda. Artystka godzinami obserwuje i kontempluje przyrodę, bezkonkurencyjną w swoim żywiołowym, oszałamiającym pięknie, porządku i płodności.
W przypadku tej artystycznej interwencji historia zatacza koło – prace Magdaleny Miłoś trafiły na wzgórze wawelskie, gdzie narodziła się inspiracja do ich powstania. W przestrzeniach zamku, na tle kurdybanów nabierają nowych, zaskakujących znaczeń. Dwa obrazy artystka namalowała specjalnie na wawelski pokaz. Inspirowane arrasami z kolekcji Zygmunta Augusta i Primaverą Sandro Botticellego powstały z myślą o sali Senatorskiej zwanej Tanecznicą. To tu odbywały się ważne wydarzenia historyczne, w tym gody królewskie, m.in. wesele Zygmunta I Starego i Bony Sforzy w 1518 roku. W spowitej miodowym światłem Tanecznicy Hymn o miłości – ze złocistymi jeleniami, błękitnymi łabędziami i barankami – buduje nowe znaczenia. W sąsiedztwie arrasu Potop z serii Dzieje Noego pomimo niepokojów świata i ukazanego na tapiserii kataklizmu, zapowiada nowy czas, który symbolizuje tęcza. Jest rodzajem przesłania, poszukiwaniem universum, prośbą o pokój, harmonię i piękno. „Światło przeszło przez deszcz i powstała tęcza, pryzmat, kolor” – puentuje artystka.
Ewa Łączyńska-Widz, kuratorka pokazu
Magdalena Miłoś (Magdalena Miłoś-Kuta)
Urodzona w 1976 r. Absolwentka Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie – Wydziału Malarstwa, Wydziału Rzeźby oraz studiów podyplomowych w Katedrze Scenografii. Dyplom z wyróżnieniem z malarstwa pod kierunkiem prof. Leszka Misiaka i aneks z ceramiki pod kierunkiem prof. Czesława Dźwigaja obroniła w 2001 r., dyplom z wyróżnieniem ze scenografii pod kierunkiem prof. Krystyny Zachwatowicz-Wajdy w 2005 r. Laureatka nagród i wyróżnień, m.in. stypendium prof. Jana Szancenbacha, nagrody w konkursie „Sacrum w Sztuce”, Grand Prix VIII Salonu BWA Tarnów. Prezentowała swoje prace na wystawach indywidualnych w Krakowie, Tarnowie, Krośnie, Wadowicach, Przemyślu, Warszawie, Nowym Jorku. Działa w dziedzinie malarstwa – instalacji i obiektów malarskich, rzeźby oraz projektów architektonicznych. Mieszka i tworzy na Powiślu Dąbrowskim, w okolicy Zalipia.
Opracowanie: Urszula Wolak-Dudek
Fot. Jeremi Dobrzański.
