IV sesja naukowa Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi.
Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne w Łodzi we współpracy z Fundacją Badań Archeologicznych Imienia Profesora Konrada Jażdżewskiego kontynuuje cykl jednodniowych sesji naukowych adresowanych do specjalistów z różnych dziedzin nauki. Obecne spotkanie poświęcone będzie problematyce związanej głównie z epoką brązu, z wątkami sięgającymi wczesnej epoki żelaza.
Sesję rozpocznie prezentacja niedawno odkrytej na peryferiach dzisiejszego Kalisza nekropoli kurhanowej w Tłokini Kościelnej. Należy ona do najlepiej rozpoznanych metodami nieinwazyjnymi (magnetyczną, georadarową, elektrooporową) cmentarzysk w skali całego kraju. Wyniki badań wykopaliskowych zrealizowanych w 2022 roku pozwalają łączyć stanowisko ze społecznością trzcinieckiego kręgu kulturowego (referujący dr Grzegorz Szczurek, mgr Aleksandra Piasta).
Następny referat podejmie temat stanu badań nad trzcinieckim kręgiem kulturowym w Polsce Środkowej, szczególnie w kontekście znacznego przyrostu materiałów źródłowych pochodzących z prowadzonych w ostatnich latach szerokopłaszczyznowych badań na trasach autostrad A1 i A2 oraz dróg ekspresowych S8 i S14, ale także z innych badań osad i cmentarzysk. Stały się one podstawą do weryfikacji wielu wcześniejszych poglądów dotyczących rozwoju tej jednostki kulturowej na omawianym obszarze (mgr Przemysław Muzolf).
W kolejnym wystąpieniu zostanie przeprowadzona analiza relacji trzciniecko-łużyckich w Polsce Środkowej. Opublikowanie w ciągu ostatnich kilkunastu lat wielu nowych materiałów, pochodzących zwykle z szerokoprzestrzennych badań ratowniczych, jak też monograficznych ujęć starszych odkryć, przy wsparciu licznej serii datowań radiowęglowych, pozwalają z nowej perspektywy spojrzeć na problematykę zmian kulturowych w środkowym okresie epoki brązu (dr hab. Jacek Górski).
W dalszej części sesji będzie poruszona kwestia zasadności wyróżniania kultury łużyckiej w dotychczasowej „podręcznikowej” postaci, jaką nakreślił przed stu laty prof. Józef Kostrzewski. Czy podział na grupy regionalne kultury łużyckiej jest wystarczającym narzędziem taksonomicznym do wytłumaczenia zróżnicowania kulturowego ludności zasiedlającej obecne ziemie polskie w późnej epoce brązu i w początkach epoki żelaza? Czy obecnie w badaniach archeologicznych wciąż potrzebujemy pojęcia kultury archeologicznej (prof. dr hab. Maciej Kaczmarek).
Sesję zamknie prezentacja i promocja dwóch wydawnictw Muzeum stanowiących efekt projektów współfinansowanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pierwsze zawiera opracowanie wyników badań ratowniczych na stanowisku 1 w Dzierzgówku, pow. Łowicz, obejmujących przede wszystkim kompleks osadowo-sepulkralny z doby pól popielnicowych (dr Błażej Muzolf). Z kolei drugie dotyczy jednej z największych środkowopolskich nekropolii z epoki brązu i wczesnej epoki żelaza na stanowisku 1 w Sierpowie, pow. Zgierz, badanej wykopaliskowo już w okresie międzywojennym (mgr Ireneusz Marchelak). Z licznych badań interdyscyplinarnych wymienionych projektów zostaną przedstawione charakterystyki bioarcheologiczne populacji pochowanych na cmentarzyskach środkowopolskiej grupy pól popielnicowych (dr Anna Zielińska).
Spotkanie odbędzie się w dniu 14 marca 2024 roku, o godz. 11.00, w siedzibie Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi na placu Wolności 14.
Bardzo serdecznie zapraszamy
Dominik Kacper Płaza i Piotr Papiernik