Willa Decjusza, od wieków słynąca jako miejsce spotkań i dialogu różnych kultur i tradycji, ale także jako przestrzeń, w której spotykali się artyści w salonie patriotycznym Marceliny Czartoryskiej, od ponad dwudziestu jest ważnym punktem na kulturalnej mapie Europy Środkowo-Wschodniej, oraz stanowi bezpieczną przestrzeń dla twórców i naukowców szukających schronienia przed wojną czy prześladowaniami w krajach swego pochodzenia.
Tegoroczna edycja wydarzenia Kultura na uchodźstwie. Dni solidarności w Willi Decjusza, która odbędzie w dniach 3-4 czerwca w Krakowie jest naszą odpowiedzią na trudną sytuację demokratycznej opozycji w Białorusi i pogłębiającego się w tym państwie kryzysu wartości demokratycznych i swobód obywatelskich. Mając w pamięci postaci i wysiłki polskich twórców kultury na uchodźstwie do rozmowy zapraszamy Białorusinów – ofiary politycznych opresji, który byli zmuszeni wyemigrować ze swojej ojczyzny, by znaleźć nowe miejsce do życia i pracy twórczej. Organizując wydarzenie Kultura na uchodźstwie. Dni solidarności w Willi Decjusza chcemy pokazać, że budowanie wspólnoty polega zarówno na serdecznym współodczuwaniu, jak również na otwartości na inne głosy i tradycje, na zaciekawieniu kulturą sąsiadów – Nowych Krakowian, na chęci nauczenia się czegoś się od nich, a także nauczenia się czegoś o nich samych i przy okazji o każdym z nas.
Kultura na uchodźstwie. Dni solidarności w Willi Decjusza to wydarzenie artystyczno-literackie, z szerokim gronem uczestników i gości z Polski i Białorusi. Podczas dwudniowego festiwalu planujemy m.in. otwarcie wystawy fotografii „Zaręczyny z Morzem” autorstwa białoruskiej artystki Marii Eleny Bonet, koncert ETNO-ZEPOŁU, spotkania literackie z przedstawicielami białoruskiej wolnej kultury – Uładzimirem Niaklajeuem, Uładzimirem Arłowem, Hanną Jankutą, a także debatę m.in. z udziałem przedstawicieli polskiego i białoruskiego PEN Clubu, oraz prezentację książki o Alesiu Bialackim – laureacie Pokojowej Nagrody Nobla, połączone z akcją solidarności z więźniami sumienia w Białorusi.
Gościem honorowym wydarzenia będzie Swiatłana Cichanouska – liderka białoruskiej opozycji demokratycznej, kandydatka na prezydenta Białorusi w wyborach prezydenckich w 2020 roku, którą w marcu 2023 roku białoruski sąd skazał zaocznie na 15 lat więzienia.
W czasie trwania wydarzenia w Willi Decjusza będzie odbywał się również kiermasz książki polsko-białoruskiej, na którym będzie można kupić książki białoruskich autorów i autorek zarówno w oryginale jak i w polskich tłumaczeniach, publikowane przez niezależne oficyny białoruskie oraz wydawców polskich, a także książki dotyczące Białorusi.
„Przymusowa migracja i praca twórcza na wygnaniu jest doświadczeniem rosnącego grona twórców. Dla tych osób, wolność ekspresji artystycznej jest z jednej strony wyrazem niezależności, a z drugiej sposobem na budowanie tożsamości narodowej i kulturowej. Wielu polskich twórców – wystarczy wspomnieć takich jak Adam Mickiewicz, Witold Gombrowicz, Fryderyk Chopin, Sławomir Mrożek, Gustaw Herling-Grudziński, Jerzy Giedroyć, czy Czesław Miłosz – miało za sobą trudne doświadczenia życia i tworzenia na uchodźstwie. W Willi Decjusza, solidaryzując się z tymi, którzy zostali zmuszeni w ostatnim czasie do życia poza granicami swojego kraju, którzy trafili do Polski i Krakowa, w czasie Dni Solidarności umożliwiamy spotkanie z ich twórczością – spotkanie poza wszelkimi innymi podziałami”. – mówi Dominika Kasprowicz, dyrektorka Instytutu Kultury Willa Decjusza.
Pełny pogram wydarzenia dostępny jest na stronie:
https://willadecjusza.pl/aktualnosci/kultura-na-uchodzstwie-2
Tekst: Sylwia Miłkowska
