„Pomoc miała twarz kobiety. Materiały pokonferencyjne” – to najnowsza książka wydana przez Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej. W publikacji znalazły się referaty wygłoszone podczas konferencji zorganizowanej przez MPMZO i Międzynarodowe Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście.
– Prezentowane treści konferencji zostały tak dobrane, aby po przekrojowym ujęciu różnorodnych form zaangażowania kobiet w czasie II wojny światowej w dzieło pomocy, skupić się na lokalnych przykładach Pań niosących pomoc więźniom KL Auschwitz – wyjaśnia dyrektor MPMZO Dorota Mleczko.
Dr Anna Czocher, pracowniczka Biura Badań Historycznych Instytutu Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie, w swoim tekście skoncentrowała się na roli kobiet w jawnej i konspiracyjnej działalności pomocowej podczas okupacji niemieckiej 1939-1945 na terenie Generalnego Gubernatorstwa (przykład Krakowa). Dr Jacek Lachendro, pracownik Centrum Badań Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, przedstawił konkretne przykłady pomocy więźniom obozu Auschwitz przez kobiety z gminy Brzeszcze.
– Na ponad tysiąc osób z ziemi oświęcimskiej, które angażowały się w działania na rzecz więźniów, blisko trzysta – w tym około 130 kobiet – mieszkało we wspomnianej gminie. Część z tych 130 kobiet niosła pomoc uciekinierom z KL Auschwitz – zwraca uwagę na początku swojego rozdziału.
Trzeci tekst autorstwa Teresy Wontor-Cichy, pracowniczki Centrum Badań Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, jest poświęcony postaci Zofii Gawron. W marcu 1943 roku, jako 17-latka, za pomoc więźniom trafiła ona do KL Auschwitz. Później odegrała kluczową rolę podczas operacji wyniesienia z obozu kopii niemieckich dokumentów.
– Zostały wyjęte z ukrycia dopiero po zakończeniu wojny i później przechowywane w domu rodziny Gawron. Zgłosiła się po nie Antonina Piątkowska i przekazała spisy zmarłych Polek, wyniki badań antropometrycznych oraz fotografie do organizacji „Caritas”, do rąk kardynała Sapiehy, który następnie przekazał je ks. kanonikowi Jasieńskiemu – pisze Teresa Wontor-Cichy. Dokumenty ostatecznie trafiły do Głównej Komisji Badania Zbrodni Niemieckich.
– Mam nadzieję, że to wydawnictwo będzie inspiracją dla innych do podejmowania dalszych badań, które stanowić będą szerszą i dogłębną analizę zagadnienia roli kobiet w czynie pomagania – podsumowuje dyrektor Dorota Mleczko.
Książkę „Pomoc miała twarz kobiety. Materiały pokonferencyjne” można kupić w sklepie na parterze budynku Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej przy ul. Maksymiliana Kolbego 2A w Oświęcimiu. Kosztuje 20 zł.
Inne dostępne książki Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej:
„Spacer po Oświęcimiu. Fotografie ze zbiorów Tadeusza Firczyka”
Andrzej Kacorzyk „Wielka podróż zwykłych ludzi”
„Pomniki, miejsca pamięci, tablice pamiątkowe w gminie Brzeszcze” pod redakcją Jacka Lachendro
Stanisław Zasada „Kurierka”
Jerzy Strzelecki „Topography Of Remembrance”
Tekst: Piotr Tarczyński
