Spektakularne dzieła złotnictwa gotyckiego i barokowego, obrazy, rzeźby, szaty liturgiczne, historyczny księgozbiór i relikwiarze można podziwiać na wystawie „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce”, która prezentowana jest w Zamku Żupnym w Wieliczce od 4 kwietnia do 22 września 2024 roku.
W sumie można oglądać 140 obiektów, z których wiele zwykle pozostaje niedostępnych dla publiczności. Wśród nich znajduje się największy i najcenniejszy zabytek, monstrancja z 1490 roku, oraz późnogotycki krzyż relikwiarzowy „Tragarski” z ok. 1500 roku czy gotycko-renesansowy kielich z XVI wieku. Jest też malarstwo: tryptyk Ukrzyżowania, obraz ołtarzowy św. Marii Magdaleny i zwieńczenie ołtarza Wszystkich Świętych.
To niepowtarzalna okazja by poznać obiekty ze skarbca wielickiej parafii, która w okresie staropolskim należała do najbogatszych w Polsce i była ściśle związana z królewskim przedsiębiorstwem solnym Żupami Krakowskimi. Związki te widoczne były w wyposażeniu kościoła, w którym znajdowały się liczne ołtarze ufundowane przez urzędników żupnych oraz cechy pracowników kopalni: kopaczy, warzyczy, cieśli i tragarzy. Dla pracowników zatrudnionych pod ziemią odprawiano codziennie mszę św. „kopacką”. Parafia wielicka związana była też z Uniwersytetem Jagiellońskim, jej proboszczami byli profesorowie tej uczelni.
Inspiracją do wystawy jest zbliżający się jubileusz 200-lecia uroczystego poświęcenia kościoła św. Klemensa. To okazja do odkrywania i poznawania jego bogatego skarbca i wyposażenia. Początki kościoła sięgają XIII wieku. Na jego fundamentach, w połowie XIV wieku wybudowano drugą świątynie w stylu gotyckim. W 1786 roku gotycki kościół, zagrożony katastrofą na skutek wstrząsów, został rozebrany. W całości przetrwał jednak niezwykle cenny skarbiec z wyjątkowymi obiektami liturgicznymi. W tym dzieła malarskie i rzeźbiarskie, które stanowią wyposażenie obecnego kościoła, którego zasadnicza bryła pochodzi z XIX wieku.
Wystawa „Tajemnice kościoła św. Klemensa w Wieliczce” została zorganizowana przez Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka we współpracy z Parafią św. Klemensa w Wieliczce.
Kuratorka wystawy: Klementyna Ochniak-Dudek
Wystawę można oglądać w budynku północnym (XV w.) Zamku Żupnego, który po raz pierwszy w swej historii został przeznaczony na cele wystawiennicze. W kwietniu 2024 roku zakończono tam pierwszy etap remontu, realizowanego w ramach projektu: „Modernizacja kompleksu zamkowego Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka” finansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Zamek Żupny w Wieliczce jest dostępny: wtorek – piątek: 9.00 – 16.00, sobota – niedziela: 9.00 – 17.00. Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka zaprasza.
Małgorzata Bogucka, Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka
